Я старше Игоря всего на три дня. Мы познакомились на всесоюзных соревнованиях в 1967 и соревновались два года до 1969. Иногда побеждал я, но чаще Игорь. Оба мы были кандидатами в молодежную сборную СССР. Я был студентом химиком МГУ им. Ломоносова, Игорь учился на мехмате Белорусского государственного университета.
Но стремительно наступала эра анаболиков в спорте. Она очень скоро погубит и наш с Игорем вид - метание молота. Я, будучи химиком, рано все понял и в 20 лет в 1969 оставил спорт. Игорь метал молот дольше и серьезно повредил здоровье. Но, наконец, отдался целиком математической кибернетике и добился больших успехов. У нас с Игорем еще много общего - мы оба носим бороды.
Замечу, кандидатскую диссертацию я защитил в 1978, на два года раньше Игоря, но потом я резко поменял направление научной работы, уйдя в геологию, а потом в работу над законодательством Новой России.
8 красавіка 2024 г. — 75 гадоў з дня нараджэння Ігара Васільевіча Соўпеля (1949), вучонага ў галіне тэхнічнай кібернетыкі і інфарматыкі, доктара тэхнічных навук, прафесара.
Ігар Васільевіч Соўпель нарадзіўся 8 красавіка 1949 г. у в. Гарадзец Кобрынскага раёна Брэсцкай вобласці. Выпускнік Гарадзецкай сярэдняй школы (1966). У 1971 г. скончыў матэматычны факультэт Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта імя У. І. Леніна па спецыяльнасці «Матэматыка».
Працаваў у Інстытуце матэматыкі Акадэміі навук БССР. У 1976–1978 гг. – аспірант кафедры матэматычнага забеспячэння аўтаматычнай сістэмы кіравання (АСК) БДУ. Кандыдат фізіка-матэматычных навук (1980). З 1981 г. І. В. Соўпель – дацэнт кафедры МЗ АСК. У снежні 1991 г. абараніў доктарскую дысертацыю па тэме «Автоматизированная переработка текста на основе воспроизводящего моделирования лингвистических объектов и процессов». З 1992 г. – прафесар кафедры МЗ АСК. Вучонае званне прафесара прысвоена ў 1994 г.
У 1997 г. І. В. Соўпель абраны на пасаду загадчыка кафедры матэматычнага забеспячэння АСК факультэта прыкладной матэматыкі і інфарматыкі БДУ. З’яўляецца навуковым кіраўніком лабараторыі інтэлектуальных інфармацыйных сістэм. Ім сфармулявана і развіта канцэпцыя новага навуковага напрамку ў галіне штучнага інтэлекту – узнаўленчага мадэліравання лінгвістычных аб’ектаў і працэсаў. Яго навуковыя і прыкладныя інтарэсы цесна звязаны з праектаваннем, распрацоўкай і ўкараненнем сістэм аўтаматычнай апрацоўкі тэкстаў, уключаючы сістэмы лінгвістычных баз ведаў, семантычнага аналізу тэкстаў, аўтаматычнага рэферыравання, машыннага перакладу, інтэлектуальных інтэрфейсаў карыстальніка, інжынерыі ведаў, інтэлектуалізацыі інфармацыйных сістэм.
І. В. Соўпель з’яўляецца аўтарам шэрагу вынаходніцтваў у галіне штучнага інтэлекту, якія запатэнтаваны ў міжнародных патэнтных фондах. Пад яго кіраўніцтвам распрацаваны такія знакамітыя ў сучаснай інфарматыцы інтэлектуальныя інфармацыйныя сістэмы, як Cobrain, Knowledgist, Vedy, Goldfive Intelligence, а таксама шэраг сістэм у межах важнейшых рэспубліканскіх навукова-тэхнічных праграм, якія забяспечваюць і развіваюць камп’ютарную форму існавання беларускай мовы.
Ігар Васільевіч чытае для студэнтаў ФПМІ агульныя курсы: «Автоматизированные системы управления», «Модели и методы искусственного интеллекта», «Интеллектуальные информационные системы». Стварыў камп’ютарную сістэму беларуска-рускага і руска-беларускага машыннага перакладу тэкстаў. З’яўляецца адным са стваральнікаў праграмы для праверкі работ на плагіят, якая была распрацавана ў 2014 г.
На працягу шэрагу гадоў Ігар Васільевіч працаваў на пасадзе намесніка дэкана па навуцы ФПМІ, з’яўляецца членам Навукова-метадычнага савета Міністэрства адукацыі і навукі Рэспублікі Беларусь, вучоным сакратаром Савета па абароне доктарскіх дысертацый у БДУ, членам рэдакцыйнага савета часопіса «Веснік БДУ». Узнагароджаны нагрудным знакам «Выдатнік адукацыі Рэспублікі Беларусь» (1999).
Матэрыял падрыхтаваны ў 2024 г. Кобрынскай цэнтральнай раённай бібліятэкай. Курачук Святлана Дзмітрыеўна,
Комментарии 6