Երուսաղեմի Կյուրեղ հայրապետի նամակը Բյուզանդիայի Կոստանդիանոս կայսրին․ Явление на небе Креста Господня
МАРИАМ ГУКАСЯН·ВОСКРЕСЕНЬЕ
«Աստվածասեր և բարեպաշտ թագավորին` Օգոստոս Կոստանդիանոսին, Կյուրեղից, որ եպիսկոպոս է Երուսաղեմում, խնդություն ի Տեր: Երուսաղեմից առաջին հերթին քո աստվածասեր թագավորությանն եմ առաքում նամակներիցս այս առաջինը, որն ընդունելը վայել է քեզ, իսկ տալը` ինձ: Շողոքորթ խոսքերով չի լցված, այլ երկնավորներին ազգակից Աստվածատեսությամբ, և ոչ թե ճարտասանների հավանությանը ձգտող ինչ-որ խոսքերի գեղեցկադիր շարադրանք ունի իր մեջ, այլ Սուրբ Ավետարանների կանխաձայնությունը` տեղի ունեցած դեպքերի միջոցով, որոնք ճշմարտությունն են վկայում: Քանզի ոմանք, ովքեր ստացվածք ունեն բազում անգամ պսակում են քո պատվական գլուխը` փայլուն, ոսկեհուռ և զանազան պայծառ քարերով պսակներ են բերում ու մատուցում, իսկ մենք քեզ երկրից չենք պսակում, որովհետև երկրից ընծայածներիս վախճանը` երկիրն է, այլ Քո աստվածասեր թագավորության ժամանակներում Երուսաղեմում կատարված երկնավոր դեպքերի Աստվածային զորությունն ենք շտապով ի գիտություն հանձնում քո բարեպաշտությանը: Ոչ թե նրա համար, որ իբրև թե այժմ անգիտությունից դեպի աստվածգիտություն գաս, այլ որպեսզի ժամանակ գտնես նաև ուրիշներին ուսուցանելու այն, ինչի մեջ որ բարեպաշտ ես և որպեսզի հաստատվես այն բանի մեջ, ինչ արդեն գիտեիր: Եվ թագավորությանդ սեփականությունը կալվածք ընդունելով` մեծ և երկնավոր աստվածառաք պսակով պատվված լինես, որպեսզի ամենաթագավոր Աստծուց սովորելով` վայելուչ գոհությամբ արդ վարձահատույց լինես և, քաջալերված թշնամիների դեմ մեծ հաղթությամբ, արդյունքներով լցնես Աստծուց սիրված, ուստի և հրաշակերտ կերպով քեզ հասած, քո թագավորությունը: Որովհետև Քո աստվածասեր և երջանկահիշատակ հորը` Կոստադիանոսի օրոք Աստվածային շնորհներով Երուսաղեմում Խաչի փրկական փայտը գտնվեց նրա կողմից, ով գեղեցիկ բարեպաշտություն փնտրեց, և սուրբ տեղերը ծածկված գյուտը մատուցեցին: Իսկ Քո օրոք, ամենաբարեպաշտ թագավոր, սկզբնական բարեպաշտությունն Աստծո նկատմամբ երկյուղով մեծապես նվաճված լինելով` այսուհետև ոչ թե երկրից, այլ երկնքից են Աստծո միածին Որդու` Տեր և Փրկիչ Հիսուս Քրիստոսի զարմանալի գործերը, որը` հաղթության նշան է ընդդեմ մահվան:
Երանելի Խաչի մասին եմ խոսում, որը լույսի ճառագայթներով տեսնվեց Երուսաղեմում, որովհետև Սուրբ Պենտեկոստեի այս օրերին, Ահեկանի սկզբին, երրորդ ժամին լույսից կազմված ամենահաղթ խաչը ցոլալով երևաց երկնքում սուրբ Գողգոթայի վերևից մինչև Ձիթենյաց սուրբ լեռը`
ո´չ թե երևալով միայն մեկին կամ երկուսին, այլ հայտնապես ցույց տրվեց քաղաքիս ողջ բազմությանը, ո´չ այնպես, ինչպես մեկն ինչ-որ հապշտապ, թվացյալ, հարևանցի մի տեսիլ կարող է կարծել, այլ բազում ժամեր ակներև տեսնվեց երկրի վերևում, և բոցաճաճանչ փայլմամբ արեգակնային ճառագայթներին էր հաղթում, ապա թե ոչ` նրանցից հաղթահարվելով, ծածկված կլիներ: Եվ որովհետև արեգակից այնքան առավել հզորագույն ճառագայթներ էր մատուցում տեսնողներին, մինչև որ քաղաքիս ողջ բազմությունը միահամուռ և առանց բացառության ընթացավ դեպի Սուրբ եկեղեցի` բռնված աստվածատեսության երկյուղով ու ուրախությամբ: Միանգամայն մանուկներն ու ծերերը, տղամարդիկ ու կանայք, և ամեն տարիքի մարդիկ, մինչև իսկ նրանց մեջ եղած տանն արգելափակված աղջիկները, բնակիչներն ու օտարները, քրիստոնյաների մասին եմ ասում, և այլ տեղերից եկվոր ազգերը` ամենքը միահամուռ ու միաբերան օրհնում էին սքանչելագործին` Աստծո միածին Որդուն` մեր Տեր Հիսուս Քրիստոսին, որ արդյունքներով ու փորձով ցույց տրվեց, թե քրիստոնյաների կրոնն` ամենաբարեպաշտն է, ո´չ թե խոսքերի հավանական իմաստությամբ, այլ հոգու հայտնությամբ ու զորությամբ, որը ո´չ թե միայն մարդկանցից է պատմվում, այլ երկնքից` Աստծուց է վկայված:
Արդ, որովհետև մենք, որ Երուսաղեմում ենք բնակվում, կարծիքից վեր հրաշքը մեր իսկ դեմքով ընդունեցինք, ամենաթագավոր Աստծուն և Նրա միածին Որդուն գոհությամբ հանդերձ վայելչական երկրպագություն հատուցեցինք ու հատուցելու ենք: Նաև քո աստվածասեր թագավորության համար սուրբ տեղերում երկարատև ու մշտական աղոթքներ կատարեցինք ու կատարելու ենք: Եվ որովհետև այս երկնավոր աստվածատեսությունն արժանի էր լռության չմատնվելու, այլ ավետարանվելու քո բարեպաշտությանը, այդ պատճառով շտապեցի գրել, որպեսզի, քաջալերվելով, նաև հույսն ընդունես քո առաջնային հավատքի հաստատուն ու բարի հիմքի վրա, որն Աստծուց ցույց տրված գիտությունն է` հաստատապես շինված դեպի մեր Տեր Հիսուս Քրիստոսը: Եվ ամեն սովորությամբ լցված` նույն Ինքն Աստծուն զորավիգ ունենալով` Խաչի հաղթության նշանը պատրաստ մատուցես, որպես պարծանքների պարծանք, քեզ հետ կրելով երևելի նշանը, որի ձևը ցույց տրվեց մարդկանց:
Մեծապես փառավորվեց երկինքը: Սակայն այս հրաշագործությունը, ով աստվածասեր թագավոր, մարգարեների վկայությամբ ու Քրիստոսի սրբերի Ավետարաններում եղած խոսքերով է, որ հերթականությամբ կատարվեց մինչև այժմ և դարձյալ մեծապես կատարվելու է: Որովհետև Մատթեոսի Ավետարանում Փրկիչը, հանդերձյալ դեպքերի գիտությունն իր երջանիկ առաքյալներին պարգևելով, և իր հետ եղածներին հայտնի բաների մասին խոսելով, կանխաձայնելով, ասում էր. «Եվ այն ժամանակ երկնքում երևալու է մարդու Որդու նշանը», որի Ավետարանի աստվածային գրքերը սովորական ձևով վերցնելով` կգտնես հենց այս մասին գրի առնված առաջապատում վկայությունները, որ կան այնտեղ: Որի հետ մանավանդ, ով տեր, հորդորում եմ հոգու կրթությամբ հաճախակի նայել նաև մեր Փրկչի կողմից նախապես ասված և այնտեղ եղած ուրիշ գրվածների վրա, որոնց հանդեպ պետք է զգուշություն ունենալ բազում երկյուղածությամբ, որպեսզի հակառակորդների զորություններից ոչ մի վնաս չկրենք:
Մեր խոսքերից այս առաջինը, աստվածասեր թագավոր, քեզ եմ մատուցում Երուսաղեմից, շարունակում եմ իմ մտերիմ ձայնով բարբառել, որովհետև քեզ համարում եմ հարազատ ու բարեպաշտ և մեզ հետ երկրպագող Քրիստոսին` Աստծո միածին Որդուն և մեր Փրկչին, որն ըստ աստվածային գրքերի տնօրինական փրկությունը կատարեց Երուսաղեմում: Նա, Ով այստեղ ոտնակոխ արեց մահվանը ու Իր պատվական արյամբ ի բաց ջնջեց մարդկանց մեղքերը, և կյանք, անապականություն ու հոգևոր շնորհներ տվեց բոլոր նրանց, ովքեր հավատում են Իրեն, թե Աստված է: Զորությամբ ու շնորհներով պահպանելով` թող քեզ պայծառացնի և մեծամեծ բարեպաշտությամբ, վայելուչ ուղղությամբ ու հարազատ արքայական սերունդներով հարստացնի: Ամենաթագավորն Աստված, որ տվիչն է ամենայն բարությանց, ապագա բազում խաղաղ տարիներով թող ամբողջ պահի քեզ ողջ ընտանիքովդ հանդերձ` ի պարծանս քրիստոնյաների ողջ աշխարհի: Եվ զարդարված ամեն ինչով ու սուրբ եկեղեցիների ընտանության սովորությամբ, և իշխանությամբ մարդասիրություն ցուցաբերելով հռոմեացիների նկատմամբ, և մեծ բարեպաշտությամբ ու հաղթությամբ բարձրանալով` Աստված թող բազում խաղաղ տարիներ շնորհի մեզ ամենքիս, բոլոր ընտանիքներով հանդերձ, Օգոստոս աստվածասեր թագավոր»:
Աղբյուր՝ surbzoravor.am/post/view/surb-khachi-erevman-ton-erusaghemi-kyuregh-hayrapeti-namaky-byuzandiayi-kostandianos-kaysrin Մայիսի 10-ին Առաքելական Սուրբ Եկեղեցին հիշատակում է Սուրբ Խաչի երեւման տոնը՝ մեկ անգամ եւս հիշելով Տիրոջ չարչարանքները, նրա խաչելությունը, եւ խաչի վրա նրա թափած անմեղ արյան շնորհիվ մարդկային ցեղի փրկությունը:
Այս տոնը պատմական մի դեպքի հիշատակությունն է, երբ 351 թ. մայիսին, Կյուրեղ Երուսաղեմացի հայրապետի օրոք, օրվա երրորդ ժամին (ժամը 9-ին) երկնքում երեւում է Փրկչի խաչի նշանը՝ տարածվելով Գողգոթայից մինչեւ Ձիթենյաց լեռը:
Այս դեպքին ականատես են լինում ոչ միայն Երուսաղեմում բնակվող քրիստոնյաները, այլեւ տարբեր դավանանքներին ու կրոններին պատկանող մարդիկ: Խաչի պայծառ երեւումից անգամ արեգակն է մթագնում: Բոլորը շտապում են եկեղեցի, ի խորոց սրտի աղոթում առ Աստված՝ գոհություն հայտնելով Բարձրյալին՝ այս մեծ շնորհին արժանացնելու համար:
Երկնային հրաշքի շնորհիվ շատեր հավատում են Հիսուսին, մկրտվում սուրբ Կյուրեղի ձեռքով՝ անդամագրվելով Քրիստոսի Եկեղեցուն: Այս դեպքի առթիվ Կյուրեղ հայրապետը մի նամակ է գրում Բյուզանդիայի Կոստանդին կայսրին, որը Մեծն Կոստանդիանոսի որդին էր: Նամակում սուրբը պատմում է Երուսաղեմում խաչի երեւման մասին՝ հորդորելով, որ վերջինս անհողդողդ մնա իր քրիստոնեական ճշմարիտ հավատի մեջ, ինչպես նաեւ հավատարիմ՝ նիկիական դավանությանը:
Մեր բազմադարյան պատմությամն մեջ էլ քիչ չեն խաչի երեւումները: Երանելի Կորյունը, ինչպես նաեւ քերթողահայր Մովսես Խորենացին, Հայ Եկեղեցու եռամեծ վարդապետ Մեսրոպ Մաշտոցի մահվան եւ թաղման կապակցությամբ արձանագրում են, որ Վաղարշապատ քաղաքում օրեր շարունակ խաչի լուսապայծառ նշանը փայլել է այն տան վրա, ուր սուրբն ավանդել էր իր հոգին: Այդ նույն նշանն էլ առաջնորդ է եղել բազմությանն ամբողջ հուղարկավորության ընթացքում: Խաչը Հռոմեական կայսրության ժամանակ մահապարտներին անարգելու եւ նախատելու համար էր: Հին Ուխտում էլ կարդում ենք. «Անիծված է նա, ով կախված է փայտից» (Բ Օր. 21; 23):
Աստվածորդին միացավ խաչափայտին՝ սրբագործելով այն եւ Իր Սուրբ Արյամբ մեզ ազատեց սատանայի գերությունից: Եթե մինչեւ Քրիստոսի Խաչն անարգանքի եւ նախատինքի նշանն էր, ապա Տիրոջ խաչելությամբ նրա մեջ դրվեց կյանքի խորհուրդը, եւ մարդ արարած հնարավորություն ստացավ նոր արարած լինելու. «Եթե մեկը Քրիստոսի մեջ է, ապա նա նոր արարած է» (Բ Կորնթ. 5:17): Քրիստոս խաչի վրա ներեց մեզ, ջնջեց մեր մեղքերի պարտամուրհակը՝ գամելով այն խաչափայտին:
Մարդկության փրկության համար մարմնացած Աստված խաչվեց, թաղվեց, բայց երրորդ օրը հրաշափառապես հարություն առավ մեռելներից՝ քանդելով մահվան կապանքները: Այո՛, հարություն առավ Տերը, որովհետեւ Լույսը չէր կարող գերեզմանի մթության մեջ մնալ: Եվ այս իրողությունը նկատի ունենալով է, որ սուրբ Կյուրեղ Երուսաղեմացին ասում է. «Դավանում եմ Խաչը, քանզի գիտեմ Հարությունը»: Հետեւաբար խաչը մեզ համար հույսի, սիրո, հաղթանակի եւ փրկության նշանն է, որի վրա Աստվածորդին պարտության մատնեց սատանային` մեր առաջ բացելով երկնքի դռները, որ մինչ այդ փակված էին մեր նախածնողներ Ադամի ու Եվայի անհնազանդության պատճառով: Հիսուս խաչի վրա ցույց տվեց իր անհուն սերն ու անբավ ողորմածությունն ադամորդիներիս նկատմամբ: Տերն իր փրկագործության խորհըրդով խաչը վերածեց հաղթության նշանի: Ինչպես ասում է Պողոս առաքյալը. «Քա՛վ լիցի, որ ես պարծենամ այլ բանով, քան մեր Տեր Հիսուս Քրիստոսի խաչով» (Գաղ. 6; 14): Այո՛, տերունական նշանը ճշմարիտ քրիստոնյաներիս համար պարծանքների պարծանքն ու Աստծո անսահման սիրո արտահայտությունն է անկյալ մարդու նկատմամբ: Ճիշտ է, անհավատ ու Տիրոջը չճաշակած մարդկանց համար խաչի վրա Քրիստոսի այս զոհողությունն անիմաստ եւ անհասկանալի է թվում, բայց մեզ համար, որ մեր սրտերի մեջ ընդունել ենք ճշմարիտ Աստծուն` Հիսուս Քրիստոսին, Խաչը դարձել է փրկության գրավականը: Անգիտության խավարում խարխափող այս մարդկանց մասին է առաքյալի խոսքը. «Շատերը, որոնց մասին շատ անգամ ասել եմ ձեզ եւ այժմ էլ լալով եմ ասում, ընթանում են որպես թշնամիներ Քրիստոսի խաչի. նրանց վախճանը կորուստն է, նրանց աստվածն իրենց որովայնն է, եւ փառքը՝ իրենց ամոթը: Նրանք միայն երկրավոր բաներ են խորհում» (Փիլիպ. 3; 18-19)
Աղբյուր՝ «Սյունյաց կանթեղ» http://ter-hambardzum.net/ton-surb-xachi-erevman/ Этот праздник - воспоминание явления на небе Креста Господня в Иерусалиме. Утром 19 мая 351 г. над Иерусалимом вспыхнул огромный лучезарный крест. Он укрыл собою небо от Елеонской горы до Голгофы и был виден отовсюду. Знамение переливалось всеми цветами радуги и привлекло к себе взоры всех людей. Многие люди, оставив свои дела, выходили из домов и со страхом созерцали чудное явление. Потом многочисленные толпы жителей Иерусалима с трепетом и радостью поспешили ко святому храму Воскресения. Случилось это при Иерусалимском патриархе Кирилле. Он известил посланием императора Констанция, увещевал его обратиться к православной вере. Историк Древней Церкви Созомен свидетельствует, что через это явление Святого Креста многие иудеи пришли к истинной вере, покаявшись Христу Богу, и приняли Святое Крещение. Послание патриарха Кирилла Констанцию переведено на армянский язык и каждый год в день Явления на небе Креста Господня в Иерусалиме читается во всех церквях.
Армянская Апостольская Церковь отмечает Явление на небе Креста Господня через 28 дней после Пасхи, в период с 19-го апреля по 23-е мая.
Feast of Apparition of the Holy Cross
This feast is dedicated to the Apparition of the Holy Cross in Jerusalem. At noon on May 19, 351, a bright, luminous cross appeared over the skies of Jerusalem, centered over an area spanning from the Mount of Olives (where Christ was betrayed and arrested) to Golgotha (where Christ was crucified). Awestruck, the faithful of Jerusalem rush to church to give thanks and glorify the Lord. Bishop Cyril (later St. Cyril of Jerusalem) subsequently wrote a letter to Emperor Constantine of Byzantium wherein he describes the miraculous and beautiful scene. St. Cyril tells Constantine that the apparition is a true testimony of the orthodox faith of Christianity.
Further, St. Cyril exhorts the Emperor that the appearance is a sign for him to remain steadfast in his faith, and to stop defending the heretical movement of Arianism and its promulgators. The Armenian translation of the Bishop’s letter has been preserved by the Church, and is read each year on the Feast of the Apparition of the Holy Cross. The Armenian Church celebrates this feast 28 days following Easter Sunday. https://www.qahana.am/ru/holidays/2015-05-03/1 #ЯвлениенанебеКрестаГосподня #ՍուրբԽաչիերևմանտոն #ԵրուսաղեմիԿյուրեղհայրապետինամակըԲյուզանդիայիԿոստանդիանոսկայսրին #Խաչ #Крест #армянскаяцерковь #христианство #քրիստոնեություն
Присоединяйтесь к ОК, чтобы посмотреть больше фото, видео и найти новых друзей.
Нет комментариев