КЫРГЫЗДАРДЫН БОРБОРДУК АЗИЯДАГЫ ҮСТӨМДҮК ҮЧҮН КҮРӨШҮ. БАРСБЕК АЖО.
VII к. аягында VIII к. башталышында кыргыздардын Енисейдеги мамлекети коңшуларын олуттуу эсептешүүгө мажбурлаган. Анын башында Барсбек ажо турган. Барсбек баатырдын тушундагы гүлдөп өнүккөн мезгил кыргыз тарыхынын өзгөчө бир ажайып барагы.
XIX к. экинчи жарымында орус илимпоздору Енисейден (Енисей Чоң дарыя) табылган руна сымал жазууну окушкан. Бул жазуу VIII к. башында кыргыздар жана аларга туугандаш, бирок кас түрктөр тарабынан жазылып, анда кыргыздардын каганы Барсбек жөнүндө айтылган. Бул жазуу булагында кездешкен биринчи кыргыз ысымы эле.
Барсбек Борбордук Азиядагы саясий жагдай кескин өзгөрүп турган кезде кы
100 ЖООКЕР
Кайсы бир убакытта калмактар кыргыздарды жеңе албай турган кези экен. Кыргызга каршы болгон ар бир жоортулу калмактардын жеңилиши менен аяктап, айлары бир топ кеткен экен.
Кыргызды кантип жеңебиз деп кеңеш өтүп турганда, калмактын бир акылманы акыл-кенеш берген экен: «Кыргызды кыргыз гана жеңе алат», деп. Ошондо калмактардын ханы буйрук берет, наристе 100 кыргыз баласын уурдап келгиле, деп. 100 кыргыз наристеси уурдалып келет.
Бой жеткиче ошол 100 наристе кыргыз балдары жоокер катары тарбияланып келет. Ар бирөөсүн жогорку деңгээлдеги мыкты жоокер гана эмес, мыкаачы баш кесер катары да машыктырышат. Берген
буйрукту ойлонбой, бирок так аткарган аскердик атайын топ катары 20 ж